Cerchar la Paraula

Lalin Montanhac

Es original. Un a passat e cerchava de parlar en patoàs dal país. 
Vaquí çò que se passèt. Un sera, just avans lo jornal televisat, un jove me telefonèt per me demandar se parlèsso patoàs local. E per dire qué? Me vénder de produches? Una arnaca? 

Parlar de la vita al vilatge, dal mieu mestier. 
De qué volrà saber coma mots locals? Veirem. Serà lèu lo jorn que vendrà. Per un raubaire, en cas, veirem lèu s’es un pretext per entrar o non en cò mieu. Ai paur de degun. Ai fach l’Algèria alora. Me farà ben un pauc de companhiá tanben. Encara sio en forma. Senon l’aurio mandat a un autre o dich qu’avio de far. Semblava brau. E pi a ben dich qualques mots, una frasa d’aquí. Bòn, ieu sabo parlar. Benlèu vòl coma préner de corses per estropiar ren de tròup lo patoàs. 

Compreno ren a çò que sièrve e servirà. 
 Mas la lenga nos èra interdicha de la parlar. A l’escòla aviam de punicions. Eriam castigats. Picats sus e mai, deviam denonciar aquel que li eschapava lo patoàs, dins la cort. 
 L’escòla, es totjorn coma aquò qu’an sonat çò que parlam. Es una lenga dal bòn? Ieu, totun la sabo ren escriure. Se desbrolharà. 
La lenga nòstra a partit amb l’escòla, tornarà amb ela? 
 
... 
 
Un me venguèt enquistar. Faiá longtemps qu’avio plus parlat tant amb quarqu’un. Los parents, fa benlèu vint ans... Avèm passat un bòn moment. Benlèu tornarà? 
Benlèu aurai una caisseta en recòrdi mai tardi per mostrar e que lo monde aièsson un sovenir de ieu. 
 
...
 
Epilòg: La vergonha de la lenga existe totjorn o a cambiat de cara? Totun, los que sabon encara parlar la parlan plus, e encara mens amb los novèls arribats aicí. E transmeton ges la lenga en familha. S’an d’enfants