
Lo 9en Objècte
Pèire Tommasi
A un 9en objècte lo nòtre sistèma solar ? Un 9en objècte, perqué pas, mas qual es la sieuna natura : una planeta gasosa giganta, una Super Tèrra (una planeta rocassuda), un trauc negre pichon, un amàs d’astéroïdes,... ?
Es en 2016 que faguèron la una dels jornals scientifics dos astronòms del CALTECH (California Institute Of Technology). Faguèron mòstra de la presénçia de quicòm mai en delà de Pluton la nana a l’entorn de 30 miliards de quilomètres del Solelh, la lor analisi dels moviments de las òrbitas dels objèctes transneptunians.
Poriá èsser una planeta giganta que semblariá Neptuna (una giganta gasosa), un còrs celèst captat per Solelh o que seriá estat format a la debuta de la formacion del sistèma solar e qu’auriá mudat luènh d’el. Seriá tanben el qu’auriá desturbat las òrbitas dels còrs celèstes pichons. Fins ara, degus a pas desc aquel còrs. Aquí pas res d’estonant. Seriá tant luènh, als confins del sistèma solar, lo sieu moviment d’una tala lentor (vista de la Tèrra) e d’una luminositat tant flaca qu’es malaisit de o localizar.
Donc es sonque d’observacinos indirèctas que fan ipotèsis : Las perturbacions gravicationalas dels objèctes transneptunians. Son per un disc anular (un anèl) amb d’unes milions de còrs glaçats pichons que serián en plaça dempuèi mai de quatre miliards d’annadas (la debuta de la formacion del sistèma solar) la darrièras ipotèsi. De vint còps la massa terrestra mai o mens. Malgrat la flaquesa de la sieu influençia, trica-traca, auriá influéncat los transneptunians dapasset.
Sonque d’ipotèsis, e i a batèsta (scientific, de segur) sus la veracitata de tot aquò, que siá la massa totala del proto-sistèma solar, siá la distançia, siá la natura d’aquel famós 9en objècte. Per seguir...